بازگشت غایبِ همیشه حاضر زیستبوم دیجیتال ایران
تا پیش از دیماه ۱۳۹۶، تلگرام همانند رودخانهای آرام، در زندگی میلیونها ایرانی جریان داشت. اما وقتی موج اعتراضات در خیابانها بالا گرفت، همین رودخانه ناگهان در چشم سیاستگذاران بدل شد به سیلابی نگرانکننده؛ فیلترینگ موقت آغاز شد؛ به دستور شورای عالی امنیت ملی، برای کنترل بحران. تلگرام دو هفتهای از دسترس خارج شد، اما بازگشت... هرچند موقتی.
ماههای بعد، سایهها سنگینتر شدند. در اردیبهشت ۱۳۹۷، با حکم قضایی، این پیامرسان برای همیشه فیلتر شد. سیاست رسمی روشن بود: مهار، محدودسازی، جایگزینی. دولت پیامرسانهای بومی را پیش کشید: سروش، بله، آیگپ. اما مردم، راه خودشان را رفتند. هیچچیز نتوانست سد آن سیل نرم شود. تلگرام اگرچه فیلتر شده بود، اما از ذهن و موبایل کاربران ایرانی پاک نشد.
فیلترینگ، بیشتر از آنکه حضور تلگرام را از میان ببرد، آن را در لایهای دیگر از زندگی دیجیتال مردم جا داد: لایهای نیمهپنهان، با فیلترشکنها و پروکسیها، اما همچنان زنده. کانالهای خبری، رسانهها، گروههای آموزشی، فروشگاهها و حتی صفحات رسمی بسیاری از نهادها، بیتعارف به حیات خود ادامه دادند. تلگرام تبدیل شد به.. ... ادامه مطلب
